Sprawozdanie z archeologicznego nadzoru prac
na Wyspie Lipowej na jeziorze Jeziorak
w lipcu i sierpniu 2013 r.

Od 1 lipca do 31 sierpnia 2013 r. na Wyspie Lipowej, położonej na jeziorze Jeziorak (na wschód od miejscowości Siemiany), prowadzone były prace na terenie dawnej posesji gospodarstwa rodziny Schulz. Prace prowadzono z inicjatywy Stowarzyszenia Miłośników Kanału Elbląskiego „Navicula” z Łodzi. Ich celem było uczytelnienie narysu fundamentowego zabudowań i wyeksponowanie ich w terenie, jako istotnego elementu miejsca edukacyjnego, informującego o przeszłości społeczno - kulturowej Jezioraka i miejscowości nad nim położonych.

W pracach brali udział wolontariusze rekrutujący się spośród żeglarzy pływających w sezonie letnim po akwenie Jezioraka, w tym członkowie stowarzyszenia „Navicula”, jak też młodzież uczestnicząca w obozie letnim, biwakująca na Wyspie Lipowej. Nadzór nad pracami prowadził archeolog Wiesław Skrobot.

Prace rozpoczęto – po uprzednim uzyskaniu pozwolenia władz:
-        Agencji Nieruchomości Rolnych oddział terenowy Olsztyn, zarządzającej terenem w imieniu Skarbu Państwa
-        Konserwatora Zabytków OT Elbląg, na prace związane z uczytelnieniem fundamentów
-        Wójta Gminy Iława, na wycięcie dziko rosnących drzew i usunięcia ich karp.

Następnie, przy użyciu sprzętu ręcznego (łopaty, kilofy, taczki), systematycznie prowadzona była eksploracja nawarstwień gruzowiska i przykrywających je zasypisk ziemi, które powstały w okresie po II wojnie światowej. Pozyskany podczas prac materiał budowlany w postaci cegieł czyszczono i składowano, w celu wykorzystania go do wyeksponowania odsłoniętych fundamentów, poprzez wymurowanie kilkoma warstwami cegieł.

Wyeksplorowane gruz i ziemię składowano w zagłębieniu na skraju dawnego gospodarstwa, plantując teren i oczyszczając go z dzikich zarośli, zagłuszających stare drzewa, nasadzone w przeszłości przez rodzinę Schulz.

Podczas prac z gruzu wydobyto wiele fragmentów przedmiotów stanowiących wyposażenie domu i zabudowań gospodarczych. Były to między innymi zwykłe białe kafle piecowe, gwoździe, fragmenty żeliwnej płyty kuchennej, fragmenty blachy o nieokreślonym bliżej przeznaczeniu, fragmenty naczyń porcelitowych i szklanych. Wszystkie przedmioty zostały skatalogowane. Przedmioty te nie posiadają żadnej wartości zabytkowej, ale dla celów projektu realizowanego przez Stowarzyszenie „Navicula” stanowią istotny ślad życia rodziny Schulz na Wyspie Lipowej. W połączeniu z danymi archiwalnymi, pozyskanymi od potomków tej rodziny, jak też od innych świadków pamiętających przedwojenne i tuż powojenne realia życia nad brzegami Jezioraka, przedmioty te zostaną wykorzystane do zbudowania ekspozycji edukacyjnej w jednym z tutejszych gospodarstw agroturystycznych.